Linux Komutları | Temel Linux Komutları
Linux komutları yazımızda orta seviyedeki linux kullanıcılarının en sık rastladığı komutların açıklamaları ve genel kullanım amacları hakkında kısaca bilgiler paylaşacağım. Linux sunucu komutları, sunucu kullanımınızı kolaylaştıracaktır.
LINUX İŞLETİM SİSTEMİ KOMUTLARI
id
Sistem kullanıcısının kullanıcı ve grup id lerini verir.
logname
Sisteme giriş yaptığınız kullanıcı adını verir.
whoami
Kendi bilgilerinizi gösterir.
who
Sisteminizde kim yada kimlerin aktif olduğunu gösterir.
w
Sisteminizde kimin aktif olduğunu ve ne yaptığını gösterir.
last
Hesabınıza yapılan en son bağlantıyı gösterir.
uname
İşletim sistemini gösterir.
Örnek: Linux
uname-a
Linux işletim sistemi bilgilerinize ulaşmanızı sağlar.Makine ismi, makine donanım tipi, kernel ismi ve sürümü (kernel bilgileri) v.s.
kernel:linux çekirdeği
Örnek: Ubuntu, Linux Mint, Pardus..
free
Linux işletim sisteminizde kullanılmış olan ve boş olan bellek miktarını görmenizi sağlar.
free -m
Linux işletim sisteminizde kullanılan ve boş olan bellek miktarını megabayt biriminde gösterir.
ps
Sisteminizde açık olan işlemler ile ilgili açıklama sunar.
quota
Kullanıcının disk kullanımı ve limitleri hakkında bilgi verir.
top
Sistem cpu kullanımını gösterir.
cal
cal : calender.
Belirtilen ay ve yıla ait takvim bilgisini gösterir.
uptime
Sisteminizin ne kadar süredir kesintisiz calıştığını gösterir.
gzip
Linux işletim sisteminde dosyaların sıkıştırılmasını sağlar. Sıkıştırma için LempelZiv kodlamasını kullanır.
gunzip
Lempel-Ziv kodlaması ile sıkıştırılmış uzantsı .gz olan dosyaların açılmasını sağlar.
sleep
Zaman belirlenir.Belirlenen zaman boyunca işlem yapmadan beklenmesini sağlar. Zaman dolduğunda otomatik olarak sonlanır.
whereis
Sisteminizde belirttiğiniz dosyanın nerede olduğunu gösterir.
whatis
Belirtilen komutun açıklamasını verir.
touch
Belirlenen dosyanın erişim ve değiştirilme zamanlarını mevcut zamana göre değiştirir.
passwd
Shell hesabınıza girerken kullandığınız şifreyi değiştirmenizi sağlar.
which
Sisteminizde shell komutunun yolunu belirler.
vhosts (ya da) vhost
Sistemde bulunan vhostları (virtual host) listeler (BNC için kullanabilirsiniz).
ip addr
Root makineden ip öğrenme.
adduser login & chown mavigok /home/login & passwd pass1 , passwd pass2
Rootta hesap açılır.
reboot
Sunucuya restart atar
Is komutları:
ls : Dizinde bulunan her şeyi
gösterir.
ls -a : Gizli dosyaları ve dizinleri gösterir.
ls -l : Bütün dosyaları boyut ve tarihi ile gösterir.
rm komutları :
rmdir : Belirtilen dizini silmenizi sağlar.
rm : Dosya silmenizi sağlar.
rm -rf : Dizin silmenizi sağlar.
tar komutları :
tar -zxpf : Uzantısı tar.gz olan sıkıştırılmış dosyaları açar.
tar -xpf : Uzantısı .tar olan dosyaları açar.
cd komutları :
cd : Belirtilen dizine geçmenizi
sağlar.
cd .. Bir üst dizine geçmenizi sağlar.
cd ~ En üst dizine çıkmanızı sağlar.
ps komutları :
ps -x : Çalıştırdığınız işlemleri
gösterir.
ps -a : Linux sunucuda çalıştırılan tüm işlemleri gösterir.
ps -ux : Linux sunucuda çalıştırılan işlemleri CPU/RAM kullanımıyla gösterir.
kill komutları :
kill : Pid numarası verilen
işlemi durdurur.
kill -9 : Pid numarası verilen eggdrop işlemini durdurur.
killall : Belirtilen program türündeki tüm işlemleri durdurur.
netstat komutları :
netstat -n : Linux sunucuya
bağlanan ipleri gösterir
netstat -a : Linux sunucuya bağlanan reseller ipleri gösterir.
cp : Dosyayı kopyalar.
mv : Bir dosyayı başka bir dizine taşımanızı sağlar ya da dosya adını
değiştirir.
mkdir : Yeni dizin oluşturmanızı sağlar.
pwd : O anda bulunduğunuz dizini görüntüler.
pico : Belirtilen dosyayı text editör ile düzenlemenizi sağlar.
ftp : Belirtilen siteye FTP bağlantısı sağlar.
lynx : Belirtilen siteyi görüntüler.
df : Harddisk istatistiklerini gösterir.
BitchX IRC programını çalıştırır.
mail : Postalarınızı kontrol eder.
man : Komut hakkında yardım görüntüler
service mysql restart mysql
restart atar
service httpd restart apache ye rest atar
service httpd stop Sitelere ulaşımı kapatır
apf -d : ip adresi verilen ip e ban atar
service apf restart apf ye restart atar
pico : ssh üzerinden text editor ile dosya içeriğini görme ve düzenlemeye
yarar.
IP BAN :
"iptables -A INPUT -s 85.159.54.48 -j DROP" ile ip banlanır.
"iptables -X INPUT -s 85.159.54.48 -j DROP" ile ip banı kaldırılır.
"wget indirilecek-dosya-adresi" ile servera dosya çekilir.
"unzip dosya.zip" ile Zip açılır.
"tar -zxvf dosya.tar.gz" ile tar.gz açılır.
"gunzip dosya.tar.gz" ile gzip açılır.
"tar cvzf dosyam.tar.gz" sıkıştırılacak-dosya ile dosya sıkıştırılır.
"mysql -u dbkullanıcıadi -p dbadi < yedek.sql" ile Sql yüklenir.